جدول اشتال و کاربرد آن در محاسبه وزن سوله

در شرکت سوله سازی و اسکلت فلزی از ورق‌ها و پروفیل‌های متنوع با مقاطع مختلف استفاده می‌شود.برای محاسبه وزن پروفیل‌های استاندارد موجود در بازار به یک مرجع واحد و معتبر نیاز داریم. مثلا برای محاسبه وزن استرات‌های سوله با مقطع قوطی 90*90 باید وزن واحد طول این مقطع را در اختیار داشته باشیم. برای این کار از جدول اشتال استفاده می‌کنیم.

جدول اشتال چیست؟

کتابی است که حاوی جدول وزن‌ها و سایر مشخصات پروفیل‌های فولادی ساختمانی است. این کتاب درسال 1938 توسط یک مهندس آلمانی به نام خانم مارتا اشنایدر بورگر گردآوری و تدوین شده است.جدول اشتال حاوی اطلاعاتی نظیر وزن، مقدار سطح مقطع، ممان اینرسی،  نیروهای برشی، کشش، شعاع ژیراسیون و سایر مشخصات استاندارد انواع مقاطع فولادی، مواد اولیه نوع اتصال و مقررات ساخت و سازهای فولادی است.

کاربرد جدول اشتال در محاسبه وزن اجزای سوله

در شرکت سوله سازی محاسبه وزن اجزای مختلف سوله از اهمیت بالایی برخوردار است. قبل از عقد قرارداد ساخت و نصب سوله برای اطلاع از تناژ پروژه باید وزن تقریبی آن از روی نقشه‌های سازه ای محاسبه شود. برای محاسبه وزن اجزایی که از پروفیل ساخته می‌شوند باید از جدول اشتال کمک گرفت. برای مثال استرات‌ها، مهاربند‌های دیواری و سقفی، پرلین‌ها، سینه بندها، میل مهارها و… از مقاطع اشتالی ساخته می‌شوند و برای محاسبه وزن آنها به جدول اشتال رجوع می‌کنیم.

نحوه محاسبه وزن اجزای سوله

به طور کلی برای محاسبه وزن پروفیل‌هایی که مقاطع اشتالی دارند کافی است طول آنها را حساب کنیم و در وزن واحد طول آنها ضرب کنیم. به این روش وزن آن بدست خواهد آمد. به عنوان نمونه فرض کنیم در پروژه ساخت سوله تعداد 40 عدد مهاربند سقفی ساخته شده از مقطع میلگرد سایز 25 به طول 7متر موجود است. برای محاسبه وزن این مهاربند ها ابتدا باید طول کلی آنها را حساب کنیم.

طول کلی مهار بندها: 40 * 7 = 280 => 280 متر میلگرد 25

برای اینکه وزن واحد طول میلگرد 25 (وزن 1 متر میلگرد25) رابدست بیاوریم به جدول اشتال رجوع می کنیم. در جدول اشتال در بخش فولاد گرد و چهارگوش (میله گرد و چهارگوش فولادی)، اطلاعات مربوط به انواع میلگرد قرار دارد. وزن واحد طول میلگرد 25، 3.85 kg/mاست.

وزن مهاربندهای ساخته شده از میلگرد: 280 * 3.85 = 1078 کیلوگرم

محاسبه وزن بادبند ناودانی سوله

در بادبند‌های اصلی(دیواری) که از مقطع ناودانی ساخته شده‌اند برای محاسبه وزن آنها طول همه بادبند‌ها را محاسبه می‌کنیم و در وزن واحد طول ناودانی ضرب می‌کنیم. مانند حالت قبل برای بدست آوردن وزن واحد طول ناودانی به سراغ جدول اشتال می‌رویم. فرض کنیم بادبند‌های اصلی یک سوله از مقطع دوبل ناودانی 80*80  به طول 6.5 مترساخته شده‌اند و تعداد بادبندها 8 عدد است‌، برای بدست آوردن وزن ناودانی به روش زیر عمل می کنیم.

وزن ناودانی سوله: 2 * تعداد بادبندها * طول هر بادبند * وزن واحد طول ناودانی 80*80

عدد 2 در فرمول بالا به این دلیل است که مقطع بادبند‌ها دوبل هستند یعنی هر بادبند از اتصال دو ناودانی ساخته شده است. وزن واحد طول ناودانی را مطابق شکل زیر از اشتال می‌خوانیم.

وزن ناودانی: 2 * 8 * 6.5 * 8.64 = 598.56 کیلوگرم

محاسبه وزن بادبند نبشی سوله

در بادبند‌های اصلی(دیواری) که از مقطع نبشی ساخته شده‌اند هم روش محاسبه وزن نبشی‌ها مانند ناودانی‌ها است با این تفاوت که از اشتال به جای ناودانی وزن واحد طول نبشی را می‌خوانیم. برای محاسبه وزن آنها طول همه بادبند‌ها را محاسبه می‌کنیم و در وزن واحد طول نبشی ضرب می‌کنیم. فرض کنیم بادبند‌های اصلی یک سوله از مقطع دوبل نبشی 100*100 به طول 6 مترساخته شده‌اند و تعداد بادبندها 12عدد است، برای بدست آوردن وزن نبشی به روش زیر عمل می‌کنیم.

وزن نبشی‌های سوله: 2 * تعداد بادبندها * طول هر بادبند * وزن واحد طول نبشی 100*100

عدد 2 در فرمول بالا به این دلیل است که مقطع بادبند‌ها دوبل هستند یعنی هر بادبند از اتصال دو نبشی ساخته شده است. وزن واحد طول نبشی را مطابق شکل زیر از اشتال می‌خوانیم.

وزن نبشی سوله: 2 * 12 * 6 * 15 = 2160 کیلوگرم

محاسبه وزن استرات‌های سوله

استرات‌ها در سوله از مقطع قوطی ساخته می‌شوند و برای محاسبه وزن آنها باید طول همه استرات‌ها را بدست بیاوریم و مانند حالت‌های قبلی در وزن واحد طول آن ضرب شود. معمولا استرات‌های سوله از مقطع قوطی سایز 90*90 ساخته می‌شوند. استرات‌ها هم بین ستون‌ها بسته می‌شوند و هم بین رفترها، به عبارت دیگر رفترها هم در بدنه و هم در سقف سوله قرار دارند. برای آشنایی با استرات‌ها و دیگر اجزای سوله، مقاله “آشنایی با اجزای سوله” را مطالعه کنید.فرض کنیم سوله‌ای دارای 140 عدد استرات با مقطع قوطی 90*90 به طول 5.80 متر است و می‌خواهیم وزن استرات‌ها را محاسبه کنیم. برای وزن واحد طول قوطی 90*90 به جدول اشتال رجوع می‌کنیم.

وزن استرات‌های سوله: تعداد استارت‌ها * طول هر استرات * وزن واحد طول قوطی 90*90

وزن استرات(قوطی) سوله: 140 * 5.8 * 10.7 = 8688 کیلوگرم

محاسبه وزن اجزای ساخته شده از ورق در سوله

در ساخت سوله حجم زیادی از سوله اجزایی هستند که از ورق ساخته می‌شوند و فرایند ساخت آنها با اجزای ساخته شده از پروفیل متفاوت است. رفتر، ستون، وال پست، انواع تیرها، فلنج ها، کف ستون‌ها و… اجزایی هستند که از ورق با ضخامت‌های مختلف ساخته می‌شوند. برای محاسبه وزن این قطعات باید مساحت سطح آنها را حساب کنیم و در ضخامت آن ورق ضرب کنیم تا حجم آن قطعه محاسبه شود. سپس حجم را در وزن مخصوص فولاد که  7850 کیلوگرم بر مترمکعب است ضرب می‌کنیم تا وزن آن قطعه بدست آید. در مقاله‌های بعدی به صورت مفصل به محاسبه وزن این قطعات می‌پردازیم.

نتیجه گیری

در ساخت سوله لازم است تمام محاسبات و طراحی‌ها بر اساس آیین نامه‌ها و منابع معتبر صورت گیرد. جدول اشتال هم از معتبر ترین منابع موجود در صنعت ساخت و ساز است که همیشه محل رجوع دانشجویان، طراحان، سازندگان و… بوده است. شرکت سوله کاوه پارس هم برای ارائه خدمات و محصول با کیفیت و ارتقاء سطح علمی و تولیدی خود در طراحی و ساخت سوله و اسکلت فلزی از منابع و آیین نامه‌های معتبر و مورد تایید در این صنعت استفاده می‌کند. محصولات با کیفیت و مقرون به صرفه این شرکت گواهی بر این ادعا بوده است.