در هنگام ساخت سوله و طراحی یک سازه بزرگ، مانند پل، سد یا ساختمان چیزی مهم تر از یکپارچگی سازه وجود ندارد. یک طراح سازه مجموعهای از محاسبات بارها و فشارهای مختلف سازه فلزی را محاسبه میکند تا مطمئن شود سازه طراحی شده به راحتی میتواند در بدترین سناریوها مقاومت کند. (مانند یک طوفان 100 ساله) در این مقاله بیشتر توضیح خواهیم داد که طراحی سازه شامل انواع مختلف کاربردها همراه با روشی مناسب جهت مدیریت پروژههای عمرانی میباشد.
طراحی سازه یکی از زیر شاخههای مهندسی عمران است که به طراحی یک سازه مقاوم و قابل استفاده میپردازد. بسته به اهداف پروژه، طراحان سازه ممکن است برای ایجاد یک طراحی منحصر به فرد از نظر بصری با معماران همکاری داشته باشند. (برج ایفل را تصور کنید) قبل از ساخت یک بنا، مهندسان سازه با استفاده از محاسبات و تحلیل سازه از ساخت سوله یا سازه، اطمینان حاصل میکنند. در واقع طراحان سازه با محاسبه بارهای واقعی در سازه، ایدههای یک معمار را به واقعیت تبدیل میکنند. طراحیهای کشیده شدهی یک طراح سوله، جزئیات و ویژهگیهای ساختاری طرحهای یک معمار را آماده میکند.
در تصویر بالا میتوانید ملاحظات و جزئیات پیچیده طراحی شده یک پلن را مشاهده کنید که به چه شکل در تلاش است تا طرح معمار را پیاده سازی کند. این دقیقا چیزی است که یک طراح سازه را از یک طراح معمار متمایز میکند.
انواع مختلفی از طراحی سازهها بسته به نوع استفاده، مواد و نوع سازه وجود دارد که در اینجا به 2 مورد رایج آن اشاره میکنیم.
به ساختمانهایی که توسط اسکلت فلزی و چاچوربهای جوشکاری شده بنا میشوند، گفته میشود. اعضای سازه در این مورد تیرها و ستونها هستند که میتوانند مقدار معینی از بار محوری را تحمل کنند.
ساختمانهایی هستند بدون ستون و اسکلت فلزی. این نوع بناها با استفاده از پوستههای بتنی بیضی شکل ساخته میشوند. ستونهای بکار رفته در این بناها بصورت بتنهای سیمانی است.
بارها و نیروهایی که باید محاسبه شود در نوع ساختمانی که طراحی میشود تاثیر گذار است. یک مهندس طراح سازه باید عوامل مختلفی را در نظر بگیرد. برخی از این عوامل به شرح ذیل است :
در مکانهایی که بادهای بسیار قویی دارند، ممکن است روی طرحهای مقاوم در باد متمرکز شود.
در این نوع طراحی میبایست سازهها در برابر زلزله مقام باشند. به عبارت دیگر، ساختمانهایی با مرکز ساخت جرم یکنواخت برای کاهش پیچش و ارتعاشات زمین ساخته و طراحی میشود. به عنوان مثال، ساختمان تایپه 101، یکی از ساختمانهای بلند جهان به شمار میرود. راز مقاومت این ساختمان بدلیل داشتن توپی فولادی در بین طبقه 87 تا 92 ساختمان میباشد. این بازوی فولادی غولپیکر ساختمان را در برابر زلزله و طوفانهای شدید این منطقه مقاوم میکند.
برخی مهندسان سازه در انواع مختلف مواد مانند چوب بجای بتون و فولاد تخصص دارند. هر ماده دارای خواص منحصر به فرد خود است که در ایجاد اشکال خاصی از ساختمان بکار میرود. ساختمانهایی که کاربریهای مهمی دارند، مانند بیمارستانها، قوانین و الزامات ساختمانی خاصی دارند، بنابراین برخی از طراحان سازه فقط در آنها تخصص دارند.